< 7 >

121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140

121. Saul is unwilling to perform the promise which he had made.

Saul
victôrî
fîliam suam spoponderat uxôrem;
at prômissîs nôn stetit,
novamque conditiônem prôposuit,
sî nempe David
centum Philistaeôs interfêcisset.
Malô animô
id faciêbat
rêx invidus;
spêrâbat scîlicet
juvenem audâcem
facile peritûrum,
at sua eum spês dêlûsit.
Nam David,
occîsîs dûcentîs Philistaeîs,
rediit illaesus;
atque ita rêgis fîliam
in mâtrimônium accêpit.

122. Saul frequently attempts to kill David.

Crescêbat in diês
Saulis odium,
stimulante invidiâ:
quârê
nôn jam occultê,
sed palam
Davidî necem parâbat.
Bîs
eum lanceâ cônfodere
cônâtus est,
sed David
ictum lêthâlem
dêclînâtiône corporis
effûgit.
Saul
mandâtum dedit Jonathae,
ut Davidem occîderet,
sed Jonatha nôluit
crûdêlî patris imperiô obsequî,
îmo cum lâcrimîs
illum obtestâtus est,
ut tam inîquum cônsilium
dêpôneret.
Dênique Saul
mîsit satellitês,
quî Davidem
domî
in oculîs uxôris
trûcidârent;
haec vêrô
marîtum dêmîsit
per fenestram,
atque ita êripuit perîculô.

123. David in flight spares Saul, who pursued him.

David,
ut vîdit
implâcâbilem esse Saulis in sê animum,
excessit aulâ,
et sôlitûdinem petiit.
Saul
illum persecûtus est;
at, Deô favente,
David inimîcî manûs effûgit,
et ipse
Saulis vîtam
nôn semel servâvit.
Erat in dêsertô
spêlunca
vastô recessû patêns;
ibî
David cum suîs comitibus
in inferiôre parte latêbat.
Forte Saul sôlus
in illam spêluncam
ingressus est,
nec latentês vîdit
oppressusque somnô
quiêvit.
Suî Davidem comitês hortâbantur
ut opportûnam Saulis interficiendî occâsiônem arriperet
sed David nôluit,
quum impûnê posset,
inimîcum occîdere.

124. Saul dies, in the year 1054 before J.C.

Môtum est rûrsus
bellum cum Philistaeîs;
adversus quôs
Saul cum exercitû prôcessit.
Commissâ pugnâ,
Hebraeî fusî sunt,
três fîliî rêgis
in aciê cecidêrunt.
Saul ipse
ex equô dêlâpsus
nê vîvus
in potestâtem hostium venîrêt,
unî comitum
lâtus trânsfodiendum praebuit.
Rêgis mortem
omnium Hebraeôrum fuga
cônsecûta est,
et eô diê
victôriâ însignî
potîtî sunt Philistaeî.

125. David mourns the Death of Saul, his enemy.

David,
audîtâ Saulis morte,
lâcrimâs prôfûdit.
Montês Gelboe,
ubî caedês illa
facta fuerat,
exsecrâtus est.
Illum,
quî â sê Saulem occîsum esse jactitâbat,
et rêgia însignia attulerat,
perimî jussit,
in poenam
violâtae mâjestâtis rêgiae.
Cîvibus urbis Jâbes,
quod Saulis ejusque fîliôrum corpora sepelîvissent,
grâtiam retulit.
Admîrandum sâne
vêrî ac sincêrî ergâ inimîcum amôris exemplum.

126. David commits two great crimes.

David,
postquam solium cônscendit,
duplex scelus,
et quidem gravissimum commîsit.
Adamâvit mulierem,
nômine Bethsâben,
eamque ad flâgitium compulit.
Mulieris marîtus,
nômine Urîas,
vir fortissimus,
tum in castrîs erat,
et êgregiam patriae operam
navâbat.
Hunc
David
inîquô pugnae locô
hostibus objicî jussit,
atque ita necandum cûrâvit.
At Deus
ad Davidem
mîsit prophêtam,
quî illum admonêret,
eîque poenam sceleris dênûnciâret subeundam.

127. The prophet proposes a parable to the guilty king.

Sîc Davidem
allocûtus est Prophêta:
"Erant
in eâdem urbe
duo hominês:
alter dîvês
multôs boum, caprârum, atque ovium grêgês
alêbat;
alter vêrô
nihil habêbat
praeter ovem ûnam,
quam ipse êmerat,
et apud sê
dîligenter nûtriêbat.
Vênit ad hominem dîvitem
hospês quîdam;
quumque eî parandum esset convîvium,
divês ille
pepercit suîs ovibus,
et oviculam pauperis
vî êreptam
hospitî edendam apposuit.
Tuum est, Ô Rêx,
dê hôc factô jûdicâre."

128. The prophet applies the parable to David.

Rêx îndîgnâns respondit:
"Inîquê fêcit,
quisquis ille est.
prô ove oblâtâ
quatuor ovês reddet."
Tum prophêta apertê,
"Tû," ait,
"tû es iste vir:
tê Deus bonîs omnibus cumulâvit,
tê rêgem fêcit,
tê ab îrâ Saulis lîberâvit,
tibî rêgiam domum,
rêgiâs opês trâdidit.
Cûr ergô
uxôrem Urîae rapuistî ?
cûr virum innoxium,
virum tibî mîlitantem
gladiô hostium
interfêcistî?"
Hîs Prophêtae verbîs môtus,
David culpam agnôvit
et cônfessus est.
Cuî prophêta,
"Tibî," inquit,
"Deus condônat
peccâtum tuum,
attamen fîlius,
quî nâtus est tibî,
moriêtur."

129. David fasts and prays for the life of the infant.

Paulô post
infâns
in gravem morbum incidit;
per septem diês
David in magnô luctû fuit,
cibô abstinêns
et ôrâns.
Diê septimô
infâns mortuus est;
nec ausî sunt famulî
id rêgî nûnciâre.
Quôs ut vîdit David mussitantês,
intellexit
id quod erat:
mortuum esse înfantem.
Tunc,
luctû dêpositô,
jussit sibî appônî cibôs,
mîrantibusque aulicîs dîxit:
"Aegrôtante puerulô,
jêjûnus ôrâbam,
spêrâns scîlicet
Deum plâcârî posse;
nunc autem
quum mortuus est,
cûr frûstrâ lûgeam?
num poterô
illum ad vîtam revocâre?

130. Absalom revolts against his father.

Ad hunc dolôrem
alius accessit dolor:
Absalon,
fîlius Davidis,
paternum regnum affectâvit.
Concitâtâ multitûdine imperîtâ,
adversus patrem rebellâvit.
Id ubî cognôvit David
excessit Hierosolymâ,
veritus nê,
sî ibî remanêret,
Absalon
cum exercitû veniêns
urbem rêgiam obsidêret,
eamque
ferrô et igne vastâret.
Quârê
êgressus
cum suîs
quî in officiô manêbant,
cônscendit montem Olîvârum
flêns,
nûdîs pedibus
et opertô capite.

131. The admirable patience of David.

Fugientî occurrit
vir quîdam
ê genere Saulis,
nômine Semeî,
quî coepit
Davidem ejusque comitês
maledictîs et lapidibus appetere.
Quod illî îndîgnê ferentês
volêbant ulciscî injûriam,
et maledicî convîciâtôris caput amputâre.
At David
eôs cohibuit:
"Sinite," inquit,
"istum mihi maledîcere:
forsitan Deus
hîs quae patior malîs plâcâtus
meî miserêbitur,
et rem actam restituet."
Incrêdibilem rêgis patientiam admîrâtî
comitês
dictô aegrê pâruêrunt.

132. David assembles an army against Absalom.

Absalon,
profectô patre,
ingressus est Hierosolymam,
ibîque aliquandiû morâtus est;
quae rês
salûtî fuit Davidî:
nam interim David collêgit côpiâs,
sêque ad bellum comparâvit.
Jam aderat Absalon
cum exercitû,
et praelium mox erat committendum:
suâsêrunt rêgî
suî comitês
ut nê interesset certâminî.
Quâpropter David
Joâbum suîs côpiîs praefêcit,
sêque in urbem vicînam contulit.
Abiêns autem
praecêpit Joâbô
caeterîsque dûcibus,
ut Absalom parcerent,
sibîque fîlium incolumem servârent.

133. Absalom is vanquished and remains suspended to a tree by his hair.

Acriter pugnâtum est
utrinque:
sed, Deô favente,
victôria penes Davidem fuit.
Terga vertêrunt
Absalônis mîlitês,
ê quibus
vîgintî duo mîlia cecidêrunt.
Absalon fugiêns
mûlô însidêbat,
erat autem
prômissô et densô capillô;
dum praecipitî cursû fertur
subter densam quercum,
coma ejus
implicâta est râmîs,
et ipse
suspênsus adhaesit,
mulô interim praetereunte,
et cursum pergente.

134. Absalom's death.

Vîdit quîdam
pendentem Absalônem,
nec ausus est
illî manûs violentâs inferre,
sed nûnciâvit Joâbô,
quî eum increpâns:
"Dêbuerâs," inquit,
"juvenem impium cônfodere."
"Atquî," respondit ille,
"mê praesente,
rêx praecêpit tibî,
ut fîliô suô parceres."
"Ego vêrô
nôn parcam,"
ait Joâbus;
et statim sûmpsit três lanceâs,
quâs in pectus Absalonis dêfixit.
Quum Absalon adhûc palpitâret
haerêns in quercû,
armigerî Joâbî
repetîtîs ictibus
confossum interêmêrunt.

135. David bewails the death of his rebellious son.

Stâbat intereâ David
ad portam urbis,
expectâns êventum pugnae,
et maximê dê fîliî salûte sollicitus.
Quum illî nûnciâtum esset
prôflîgâtôs hostês
et interfectum esse Absalônem,
nôn modô nôn laetâtus est
dê victôria
quam reportâverat,
sed maximum quoque dolôrem cêpit
ex morte fîliî.
Inambulâbat
in coenâculô maerêns,
et in hâs vocês
identidem êrumpêns:
"Fîlî mî,
Absalon, Absalon,
fîlî mî;
utinam prô tê moriar,
Absalon fîlî mî,
fîlî mî, Absalon!"

136. David dies.

Multa deinceps bella
David prosperê gessit
contrâ Philistaeôs,
rêbusque forîs et domî compositîs,
reliquum vîtae tempus
in flôrentî pâce
exêgit.
Quum esset
extrêmâ senectûte
et înfirmâ valêtûdine,
Salomônem
haerêdem regnî cônstituit.
Is â summô sacerdôte unctus,
vîvô adhûc patre,
rêx appellâtus est.
David postquam fîliô dedisset praecepta
regnô administrandô ûtilissima,
diem suprêmum obiit.

137. Solomon requests wisdom of God.

Dîligêbat Deus
Salomônem;
et per quiêtem
adstare vîsus est;
deditque
optiônem êligendî
quidquid vellet.
Salomon
nôn aliud sibî darî poposcit
quam sapientiam,
relîqua omnia
parvî aestimâns.
Quae rês
ita Deô placuit,
ut illî plûs tribuerit
quam rogâtus fuerat;
nam Salomônî eximiam sapientiam impertîvit;
et însuper dîvitiâs et glôriam,
quâs nôn petierat,
addidit.

138. A difficult affair is brought to Solomon's tribunal.

Nôn multô post
Salomon
concessae sibî â Deô sapientiae specimen
êdidit.
Duae mulierês
in eâdem domô
habitâbant:
utraque
eôdem tempore
peperit puerum.
Ûnus ex hîs puerulîs
post diem tertium
nocte mortuus est.
Mâter subripuit
puerum alterîus mulieris dormientis,
et hujus locô
fîlium suum mortuum supposuit.
Ortâ inter duâs mulierês gravî altercâtiône,
rês ad Salomônem dêlâta est.

139. The judgment of Solomon.

Difficilis erat
atque perobscûra quaestiô,
cum nûllus esset testis.
Rêx autem,
ut explôrâret latentem vêritâtem,
"Dîvidâtur," inquit,
"puer
dê quô contrôversia est;
et pars ûna
unî mulierî
altera
alterî dêtur."
Jûdiciô assensit
falsa mâter;
altera vêrô exclâmâvit,
"Nê, quaesô,
nê occîdâtur puer,
Ô Rêx!
mâlô ista tôtum habeat."
Tum rêx ait,
"Rês est manifesta,
haec vêrê est mâter puerî."
Et huic illum adjûdicâvit.
Admîratî sunt omnês
singulârem rêgis prûdentiam.

140. Solomon builds and cônsecrates the Temple of Jerusalem, in the year 1005 before J.C.

Salomon
templum immensî operis
Hierosolymae aedificâvit:
omnia
aurô argentô gemmîsque
in eô fulgêbant.
In hôc templô
arca foederis
collocâta est.
Vicînî rêgês
ob tantam sapientiae fâmam
cum Salomône
amîcitiam junxêrunt,
foedusque fêcêrunt.
Rêgîna Sâba
ejus visendî cupida
fînibus regnî suî excessit,
vênitque Hierosolymam.
Regnâbat Salomon
in summâ pâce
opibus et dêliciîs affluêns.

< 7 >

121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 133 134 135 136 137 138 139 140